(1923)
powieść J. Kadena-Bandrowskiego przedstawiająca wydarzenia polit. w Polsce w l. 1918-19: wyzwalanie Przemyśla, Krakowa, walkę polit. Piłsudskiego z ND. Powieść nie jest sprawozdaniem z tych wydarzeń, choć pierwowzorem postaci Rasińskiego jest sam autor, natomiast tytułowy Barcz posiada wiele cech Piłsudskiego, generał Krywult przypomina Hallera, generał Dąbrowa to Bolesław Roja, a major Pyć to pułkownik Adam Koc. Powieść jest próbą zobrazowania i przeanalizowania etapów tworzenia się państwa, walki sprzecznych dążeń i ambicji partyjnych i osobistych, w których jednostka z zasadami staje wobec różnych "wyższych konieczności" i musi często ustąpić; prawidłowością w tej walce jest osamotnienie przywódcy służącego dobru ogółu. Sens wszystkich zmagań określa wypowiedź jednej z powieściowych postaci: "Radość z odzyskanego śmietnika", niepodległy kraj jest podobny ze swymi problemami do wielu innych, ważny staje się program codziennej pracy, wzniosłe idee mają mniejszą rację bytu. W imię tej spokojnej codzienności generał Barcz nie liczy się z czyimkolwiek jednostkowym poczuciem krzywdy, jest bezwzględny, usprawiedliwiają go racje hist.; powieść wzbudziła gorące reakcje odbiorców, wielu odczytywało ją jako pamflet polit. z kluczem.
- powieść z kluczem, powieść maskująca,...
- BANDROWSKI-KADEN Juliusz, właśc. Bandrowski J.(...)
- Kaden-Bandrowski Juliusz, właśc. J. Bandrowski, pseud. Juliusz Kaden, (1885-1944)