Reklama

tren

(gr. thre-nos = opłakiwanie, pieśń żałobna)

starogrecki gatunek poezji żałobnej, pieśń lamentacyjna ocharakterze elegijnym, wyrażająca żal zpowodu czyjejś śmierci, rozpatrująca czyny imyśli zmarłego oraz zawierająca pochwałę jego zalet izasług. T. pisali poeci antyczni, m.in. Symonides zKeos, Pindar, Owidiusz, wliryce renesansowej Petrarka. Do lit. pol. t. wprowadził J. Kochanowski, oryginalność poety polegała na pomyśle kompozycyjnym cyklu trenologicznego, składającego się z19 trenów, zktórych każdy zachowuje swą odrębność, aośrodkami tematycznymi są (zgodnie zPoetyką J.C. Scaligera): expositio - wstęp, motto, dedykacja oraz treny I-IV; laudatio - pochwała, treny V-VIII; demonstratio - ukazanie wielkości straty, treny IX-XI; lamentatio - żal, treny XII-XV; consolatio - pocieszenie, treny XVI-XVIII; exhortatio - napomnienie, tren XIX. WTrenach Jana zCzarnolasu obowiązuje podwójna kompozycja: treny od Ido X są dramatem rodzinnym, lirycznym świadectwem bólu irozpaczy rodziców po stracie córki Urszuli (w liryce europ. po raz pierwszy dziecko zostało gł. bohaterem), treny XI do XIX są dramatem refleksyjno-filoz., lirycznym dokumentem kryzysu światopoglądowego poety ihumanisty, wybitnym, dojrzałym poematem filoz., wktórym liryka uczuć iliryka myśli przenikają się iwarunkują wzajemnie. Naśladowcami ikontynuatorami Trenów byli m.in. poeci XVII iXVIII w.: S.Klonowic, S. Grochowski, F. D. Kniaźnin; wXX w. W. Broniewski jako autor poematu Anka, B. Leśmian wwierszu Urszula Kochanowska iJ. Wittlin, autor Trenu XX.

Reklama

Podobne hasła:

Encyklopedia Internautica
Reklama
Reklama
Reklama