odwracalny, czasowy stan ograniczenia wszelkich czynności życiowych organizmu, wywołany niesprzyjającymi warunkami otoczenia, np. niską temperaturą, brakiem wilgotności; jest przejawem adaptacji organizmów do środowiska zewn.; najczęściej spotykana u niższych zwierząt i roślin, ryb i płazów (tzw. zimowe lub letnie odrętwienie), ssaków (sen zimowy); np. niesporczaki przez kilka lat mogą przebywać w temp. -192°C a ok. 1 godz. w temp. -273°C, także przez 15 min. w temp. +151°C, nasiona lotosu zachowują zdolność kiełkowania po okresie 2000 lat; u człowieka stan zbliżony do a. wywołuje się przez schłodzenie organizmu (sztuczna hibernacja) w celu leczenia niektórych chorób i przy zabiegach chirurgicznych; zjawisko odkryte 1701 przez A. van Leeuwenhoeka.
- anabioza, stan życia utajonego,...