– Czeska Republika (Česka Republika), państwo w środkowej Europie, powstałe w wyniku rozpadu Czechosłowacji (1992), federacyjnej republiki, w której skład wchodziła także obecna Słowacja. Pow. 79 tys. km2, ludność 10,3 mln. Stolica – Praga. Po II wojnie światowej do 1989 Czechosłowacja pozostawała w obszarze bloku radzieckiego. Przemiany wewnętrzne, określane ze względu na ich pokojowy przebieg mianem „aksamitnej rewolucji”, zadecydowały o szybkim odejściu od systemu komunistycznego, rozpoczęciu reform gospodarczych i zmianie orientacji w polityce zagranicznej. Priorytetem stało się członkostwo w NATO i Unii Europejskiej. Drugorzędnym elementem polityki była także integracja regionalna: członkostwo w Grupie Wyszehradzkiej, Inicjatywie Środkowoeuropejskiej i CEFTA. Po 1989 problemem wewnętrznym okazał się separatyzm słowacki, który zakończył się rozpadem państwa. Inną kwestią, też o charakterze narodowościowym, było uregulowanie spraw związanych z Niemcami sudeckimi. W dziedzinie gospodarczej C. osiągały początkowo szybkie sukcesy (stały wzrost gospodarczy, najniższa inflacja i bezrobocie), wysuwając się na czoło byłych państw socjalistycznych, sprzyjała też temu względna stabilizacja polityczna i konsolidująca społeczeństwo rola prezydenta V. Havla, cieszącego się wyjątkowym autorytetem. W 1997 zarysował się kryzys związany z rozpadem koalicji premiera V. Klausa oraz wzrostem społecznych kosztów reform gospodarczych. Udało się natomiast uzyskać postęp w polityce międzynarodowej, wyrażający się w członkostwie w NATO (1999) oraz w UE od 1 maja 2004.
Czechy
Słownik Unii Europejskiej