– w ramach Wspólnej Europejskiej Polityki Bezpieczeństwa i Obrony, która jest częścią Wspólnej Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa Unii Europejskiej, Rada Europejska na posiedzeniu w Kolonii (3–4 czerwca 1999) uzgodniła, że Unia musi być gotowa i zdolna do samodzielnego działania, opartego na wiarygodnych środkach politycznych, gospodarczych i militarnych oraz odpowiednich ciałach decyzyjnych, umożliwiających kontrolę polityczną i strategiczne dowodzenie, by – bez szkody dla działań NATO – reagować na międzynarodowe sytuacje kryzysowe. Na posiedzeniu Rady Europejskiej w Helsinkach (10–11 grudnia 1999) ustalono tzw. plan helsiński, który przewidywał, że w ramach dobrowolnej współpracy przy operacjach prowadzonych przez UE państwa członkowskie będą w stanie w ciągu sześćdziesięciu dni wysłać w rejon konfliktu oddziały wojskowe liczące 50 tys. – 60 tys. osób i utrzymać je tam przez co najmniej rok. Dodatkowo do dyspozycji UE powinny być stawiane mobilne jednostki (oraz elementy wsparcia) o mniejszym stopniu gotowości, by zastąpić w razie potrzeby oddziały pierwotnie skierowane w rejon konfliktu. Siły wszystkich typów powinny być przygotowane do realizacji zadań petersberskich (akcji humanitarnych i ratowniczych, operacji utrzymania pokoju oraz akcji wojskowych przy zwalczaniu kryzysów, łącznie z operacjami ustanawiania pokoju) jako siły autonomiczne, dysponujące odpowiednimi możliwościami w zakresie dowodzenia, rozpoznania strategicznego, logistyki, wsparcia bojowego oraz – w razie potrzeby – dodatkowymi komponentami sił morskich i powietrznych. Podjęto także decyzję o utworzeniu nowych instytucji politycznych i wojskowych, które powinny umożliwić Unii polityczne przygotowanie takich operacji, a następnie zapewnić strategiczne dowodzenie nimi. Podkreślono przy tym, że Unia zamierza wnosić wkład w utrzymanie międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa w zgodzie z zasadami Karty Narodów Zjednoczonych, uznając pierwszeństwo Rady Bezpieczeństwa w realizacji tego celu. Fundamentem bezpieczeństwa zbiorowego swych członków pozostaje NATO, które nadal powinno odgrywać znaczącą rolę w opanowywaniu kryzysów międzynarodowych. W razie wybuchu takiego kryzysu, gdy w jego rozwiązanie nie zaangażuje się NATO jako całość, operację wojskową powinna zainicjować i przeprowadzić Unia Europejska. Zamierzenia te nie oznaczają jednak, że w ramach tej ostatniej zostanie utworzona armia europejska, gdyż w konkluzjach ze szczytu helsińskiego wyraźnie wykluczono taką możliwość. Zapowiedziano natomiast opracowanie mechanizmów wszechstronnych konsultacji i współpracy UE z NATO, jak też mechanizmów umożliwiających nienależącym do UE europejskim członkom NATO oraz wszystkim innym zainteresowanym państwom uczestniczenie w operacjach Unii, bez naruszania jej autonomii decyzyjnej. Zob. też Europejska Tożsamość Bezpieczeństwa i Obrony, Europejska Wspólnota Obronna.
- współpraca wojskowa Unia Europejska, – Stany Zjednoczone...
- misja wojskowa Unii Europejskiej w Byłej Jugosłowiańskiej Republice Macedonii, – pierwsza całkowicie...
- Europejska Tożsamość Bezpieczeństwa i Obrony, (ang. European Security...