święty (ok. 375 lub 380-444)
Doktor i Ojciec Kościoła, arcybiskup; wprowadzony do stanu kapłańskiego przez swego wuja i nauczyciela, biskupa Teofila, z którym uczestniczył w synodzie "Pod Dębem", zdominowanym liczebnie przez heretyków. Po śmierci wuja (412) wybrany następcą na stolicę aleksandryjską (wbrew silnej opozycji); toczył spór z neoplatonikami, a po zatargach z namiestnikiem cesarskim Orestesem, nakłonił go do wydalenia z Aleksandrii nowacjanów i Żydów. Jednak najistotniejsza była walka św. C. z patriarchą Konstantynopola (od 428) Nestoriuszem, która w znacznym stopniu przyczyniła się do rozwoju i ustalenia dogmatu chrystologicznego; doprowadził do zwołania synodu w Rzymie (430), na którym potępiono naukę Nestoriusza (nestorianizm); zachęcony przez papieża, nakłonił cesarza Teodozjusza II do zwołania soboru powszechnego w Efezie (431), który rozpatrywał przede wszystkim termin theotokos (Bogurodzica) i uznał ten tytuł za należny NMP; konsekwentne wywody św. C. były jednym z ważniejszych elementów procesu ustalania chrześcijańskiej prawowierności, jednak w sprawach nie dotyczących ortodoksji religijnej potrafił być skłonny do kompromisu, dzięki czemu osiągnął (po 433) jedność z biskupami Wschodu. Zmarł 27 czerwca i dzień ten (od dawna obchodzony przez Koptów i Greków) został w nowym kalendarzu rzymskim wyznaczony na jego czczonie.
- CYRYL ALEKSANDRYJSKI, (ok. 375 lub 380-444)...
- FELIKS I, papież (?-274)
- CELESTYN I, (?-432) – papież;...