dziedzina nauki i techniki obejmująca zagadnienia przekazywania na odległość wiadomości (w postaci dźwięków, znaków pisma, obrazów) przy użyciu sygnałów elektr. (impulsów prądu, modulowanych fal elektromagnetycznych); rozróżniamy t. porozumiewawczą (dwukierunkowe przekazywanie wiadomości, np. między aparatami telefonicznymi), rozsiewczą (jednokierunkowe przekazywanie wiadomości, np. z radiowej stacji nadawczej do wielu radioodbiorników) oraz zbiorczą (jednokierunkowe zbieranie wiadomości z wielu punktów badawczych do punktu odbiorczego - telemetria, teledetekcja); zależnie od rodzaju przekazywanej wiadomości t. dzieli się na: telefonię (przekazywanie gł. dźwięków mowy), radiofonię (przekazywanie dźwięków mowy, muzyki), telegrafię (przekazywanie znaków pisma), symilografię (przekazywanie nieruchomych obrazów), telewizję (przekazywanie ruchomych obrazów wraz z dźwiękiem), telemetrię (przekazywanie danych pomiarowych), sygnalizację (przekazywanie umownych znaków oznaczających całe zdania - komunikaty), telemechanikę (przekazywanie sygnałów sterujących), teledację (przekazywanie danych cyfrowych); w procesie przekazywania wiadomości następuje ich przetworzenie na sygnał, przesłanie sygnału (teletransmisja) i ponowne przetworzenie sygnału na informację; zespół wszystkich urządzeń do przesyłania wiadomości wraz z połączeniami znajdującymi się na pewnym obszarze tworzy sieć telekomunikacyjną; w przeszłości do przesyłania wiadomości ludzie używali sygnałów opt. (światło pochodni lub ognisk) oraz dźwiękowych (dźwięki bębnów, trąb); w XVII w. rozwinęła się telegrafia optyczna (telegraf Chappe'a), a po odkryciu zjawisk elektromagnetycznych - telegrafia elektryczna; postęp telefonii umożliwiło wynalezienie mikrofonu oraz słuchawki elektromagnet. (A.G. Bell, 1876), mikrofonu węglowego (1876) oraz łącznic telefonicznych (ręcznych i automatycznych); przełom XIX i XX w. to powstanie radiokomunikacji dzięki wynalezieniu nadajnika i odbiornika radiowego a także anteny (prace gł. G. Marconiego); rozwój radiotelegrafii umożliwiło wynalezienie triody (L. de Forest, 1906) i generatora lampowego (A. Meissner, 1913), powstały nadawcze stacje radiofoniczne, a w latach 30. - telewizyjne; równocześnie rozwinęła się teletransmisja przewodowa umożliwiając przesyłanie wielu rozmów tym samym torem telekomunikacyjnym (tzw. wielołącza); inną, lepszą metodą przekazywania większej ilości rozmów jedną linią telefoniczną jest zastąpienie prądu elektr. mikrofalami lub światłem laserowym; używane są do tego celu światłowody; od lat 60. rozwija się transmisja danych cyfrowych, telewizja kablowa oraz łączność za pomocą sztucznych satelitów; współczesna teledacja wykorzystuje modem, który przekształca sygnał cyfrowy z komputera w formę, która może być przesłana telefonicznie, a następnie znów zakodowana na końcu łącza; sieć telefoniczna jest też obecnie używana do przesyłania elektronicznej korespondencji; następuje integracja techniki teletransmisyjnej polegająca na wykorzystaniu jednej sieci cyfrowej przez użytkowników różnego rodzaju usług telekomunikacyjnych (sieci cyfrowe z integracją usług), rozwija się telefonia komórkowa, internetowa telefonia oraz wykorzystanie zwykłej linii telefonicznej do przesyłania obrazów video.
- telekomunikacja, studiować telekomunikację...
- telekomunikacja, przesyłanie wiadomości...
- obszar negocjacyjny nr 19, Telekomunikacja i technologie informacyjne, – prawo wspólnotowe...