seria amer. sond Wenus, Marsa i Merkurego wysłanych w latach 1962–73; M. 2 był pierwszą sondą, która 14 XII 1962 przekazała informacje o innej planecie – Wenus, na której wykryła bardzo gęstą atmosferą; M. 4 jako pierwszy próbnik przesłał 1965 wykonane z bliskiej odległości zdjęcia Marsa, na których nie znaleziono rzekomych kanałów mających świadczyć o istnieniu na planecie rozumnej cywilizacji; M. 9 stał się 1971 pierwszym sztucznym satelitą Marsa, odkrył kilka uśpionych wulkanów (w tym gigantyczny Olympus Mons), wykrył ślady silnej erozji wodnej świadczące, że w przeszłości woda na Marsie występowała w dużej obfitości; M. 10 jako pierwszy próbnik wykonał lot do dwu planet – Wenus i Merkurego – wykorzystując pole grawitacyjne jednej planety w celu zbliżenia się do drugiej, po czym przeprowadził 1974–75 pionierskie badania Merkurego dostarczając zdjęcia jego powierzchni gęsto pokrytej kraterami.
MARINER
Urządzenia techniczne