wyodrębnianie się odcinka głowowego w procesie ewolucji. C. rozpoczęła się u wirków (Turbellaria) - najpierwotniejszych zwierząt dwubocznie symetrycznych. W związku z aktywnym poruszaniem się przedni biegun ciała, stykający się jako pierwszy z bodźcami środowiska podczas ruchu zwierzęcia, utworzył biegun głowowy. Na nim zlokalizował się otwór gębowy i skupiły narządy zmysłów oraz związane z nimi komórki nerwowe, które w wyniku encefalizacji utworzyły zwoje głowowe. U zwierząt stojących wyżej w systemie ewolucyjnym biegun głowowy stał się odpowiedzialny za koordynację ruchów i wyodrębnił od reszty ciała (odcinek głowowy u pierścienic, głowa u stawonogów).
- CEFALIZACJA, ugłowienie
- encefalizacja, (cerebryzacja)