(Reptilia)
gromada jajorodnych i jajożyworodnych kręgowców, w większości lądowych, powstała z płazów w karbonie ( ery i okresy geologiczne). Najpierwotniejszą grupą gadów były karbońskie kotylozaury (Cotylosauria), z których powstały gady współczesne i wymarłe dinozaury. Cechy, które umożliwiły g. opanowanie suchych i niedostępnych dla płazów części środowiska lądowego, to: powstanie błon płodowych i jaj odpornych na wysychanie (osłonka pergaminowa, skorupka wapienna), zapłodnienie wewnętrzne, pokrycie skóry zrogowaciałym naskórkiem nieprzepuszczalnym dla wody (łuski, tarcze), brak gruczołów skórnych (zmniejszenie parowania z powierzchni skóry), powstanie kory nowej w kresomózgowiu ( mózg), zawierającej ośrodki kojarzeniowe. Serce g. jest zbudowane z jednej niecałkowicie podzielonej komory i dwóch przedsionków, krew żylna miesza się z tętniczą. G. są zmiennocieplne, ale w niektórych wypadkach ich temperatura ciała może być wyższa niż temperatura otoczenia, dzięki wygrzewaniu się w słońcu i wprawianiu mięśni w drżenie (np. pytony podczas wysiadywania jaj). Do g. żyjących współcześnie należą następujące rzędy: żółwie (Testudines), krokodyle (Crocodylia), hatterie (Rhynchocephalia) i łuskonośne (Squamata), obejmujące jaszczurki (Sauria) i węże (Serpentes). W erze mezozoicznej gady były dominującą grupą kręgowców lądowych.