błonkoskrzydłe (Hymenoptera)
rząd owadów uskrzydlonych; 2 podrzędy - rośliniarki i stylikowce (do których należą owadziarki i żądłówki, m.in. pszczoły, trzmiele, osy, mrówki), ok. 120 tys. gat., w Polsce ok. 10 tys.; występują na całym świecie poza strefą polarną (najliczniej w tropikach); dł. zróżnicowana: 0,2-50 mm; charakterystyczne dwie pary błoniastych skrzydeł, przy czym tylne są mniejsze; podczas lotu obie pary (połączone ze sobą chitynowymi haczykami) poruszają się jednocześnie; głowa ruchliwa z wypukłymi oczami i 3 przyoczkami; narządy gębowe gryzące (u rośliniarek) lub liżąco-ssące (u owadziarek i żądłówek); odwłok owalny lub wydłużony, u samic zaopatrzony w długie pokładełko, czasami przekształcone w żądło; przechodzą przeobrażenie zupełne z 4 lub 5 stadiami larwalnymi i poczwarką spoczywającą (u wielu gat.) w oprzędzie; rozmnażają się płciowo lub dzieworodnie; u b. pasożytniczych występuje zjawisko poliembrionii (z jednego jaja złożonego w ciele żywiciela może się rozwinąć do 1,5 tys. larw); u wielu gat. silnie rozwinęły się instynkty społ. (m.in. u szerszeni, mrówek, pszczół, os): żyją w kastowo zorganizowanych społeczeństwach, składających się z jednej lub kilku zapłodnionych samic (królowa), tysięcy niepłodnych samic (robotnic i żołnierzy) i zmiennej liczby - pojawiających się tylko w okresie rozrodczym - samców; duże znaczenie gosp. mają pszczoły miodne (jedne z nielicznych hodowanych owadów); b. odgrywają ważną rolę w zapylaniu kwiatów; pożyteczne w walce ze szkodnikami roślin: larwy owadziarek i grzebaczek żerują na innych, często szkodliwych owadach; niektóre b. (zwł. rośliniarki) powodują szkody, żerując na liściach, owocach, pędach roślin lub w drewnie.
PSZCZOŁA MIODNA, BRZĘCZAK PORZECZKOWY, ZŁOTOLITKOWATE, hymenoptera, BARYŁKARZ BIELINIAK, MIODOWODY, GĄSIENICZNIKI, PILARZE, BLESKOTKI, ŻĄDŁÓWKI
- owadopylność, zapylanie kwiatów przez...
- LISZKI, miejscowość w , powiat...
- gąsienica, „autobus”