uzyskiwane z krzewów i drzew kawowca (Coffea) nasiona, które sfermentowane i palone lub spreparowane (k. rozpuszczalna) służą do wytwarzania naparu zw. również kawą; nasiona te, zw. ziarnami kawowymi, zawierają nieco ponad 1% kofeiny; pierwotnie w Etiopii spożywano owoce kawowca po ugotowaniu; w postaci naparu używana od XIV w. przez Arabów, do Europy trafiła z Turcji w XVII w.; obecnie 80% światowej produkcji dostarcza kawowiec arabski; gł. producenci: Brazylia, Kolumbia, Indonezja, Meksyk, Wybrzeże Kości Słoniowej; wśród licznych gatunków handlowych wyróżnia się kawy arabskie i etiopskie (np. mokka), kawy brazylijskie (santos, minas, parana i inne), kawę kolumbijską (excelso); ziarna otrzymuje się z 10 gatunków niewysokich drzew lub krzewów pochodzenia afrykańskiego, wiecznie zielonych; zbiory (ręczne lub przez otrząsanie) po 2-3 latach, najlepsze po 14-18 (do 300 kg nasion z ha); wydobywa się je z owoców przez suszenie lub pławienie w wodzie z jednoczesną fermentacją; do konsumpcji trafia kawa palona (tym lepsza, im szybciej po tej obróbce spożywana) lub preparowana (kawa rozpuszczalna); 1992 światowe zbiory k. wyniosły wg FAO 5 868 tys. ton; najw. uzyskano w Brazylii - 1 298 tys. ton, Kolumbii - 1 050, Indonezji - 421, Wybrzeżu Kości Słoniowej - 240, Etiopii - 216, Meksyku - 207, Gwatemali, Kostaryce, Indiach; gł. importerami są: USA, Niemcy, Francja, Japonia, Włochy; handel regulowany przez Międzynar. Organizację Kawy (Int. Coffee Organization) z siedzibą w Londynie, skoncentrowany w rękach 4 wielkich międzynar. koncernów: Sara Lee, Kraft, Procter & Gamble i Nestlé (skupują ponad 50% światowych plonów).
KAWA
Rośliny
DALOA, ESCUINTLA, KAJMAK, AMERYKA POŁUDNIOWA, LAE, UŻYWKI, EFATE, ESPÍRITU SANTO, KAFFA, MOKKA