bezodpływowe jez. wysokogórskie w Andach Środk., na płaskowyżu Altiplano, między Kordylierą Wsch. a Zach., na terytorium Boliwii i Peru; lustro na wys. 3812 m, pow. 8,3 tys. km2 (drugie co do wielkości w Ameryce Płd., największe w świecie spośród jez. wysokogórskich), głęb. do 304 m; składa się z dwóch części (Huinaymarca i Chucuito), połączonych cieśn. Tiquina, rz. Desaguadero łączy T. z bezodpływowym jez. Poopó; dobrze rozwinięta linia brzegowa, liczne półwyspy; 41 wysp, najw. Isla del Sol (w. Słońca), z ruinami świątyni Inków; do T. wpada 25 rzek, najw. Coata, Suches, Ramis, Ilawe; temp. wód powierzchniowych 11-12oC; bogata fauna wodna, liczne gat. endemiczne, także wśród ptactwa; rybołówstwo; wykorzystywane do żeglugi dla dużych statków już od połowy XIX w.; połączenie promowe między miastami Puno (Peru) i Guaqui (Boliwia); na wybrzeżu boliwijskim resztki budowli z okresu prekolumbijskiego Tiahuanaco; jezioro b. stare, powstałe prawdopodobnie w miocenie, przedmiot hipotetycznych spekulacji E. Däenikena; nad jez. T. (zwł. w okolicach Puno) zamieszkują Indianie z plemienia Uro, którzy z trzciny totora wyplatają całe wyspy pływające (dziś atrakcje turyst.), jak też swoje domy i łodzie.
DESAGUADERO, PREKOLUMBIJSKA SZTUKA, JULIACA, KORDYLIERA ŚRODKOWA, PUNO, ANDY, AJMAROWIE, ALTIPLANO, TIAHUANACO, INKÓW SZTUKA