Pięciorzecze
kraina w Indiach i Pakistanie; otoczony od płd.-wsch. niziną Gangesu, od zach. Indusem, od płd.-zach. pustynią Tahr, a od płn.-wsch. Himalajami; pow. ok. 260 tys. km2; równina zbudowana z materiału naniesionego przez gęstą sieć rzek dorzecza Indusu: Satledź, Bias, Rawi, Czenab, Dżhelam; klimat zwrotnikowy suchy i bardzo suchy; uprawa pszenicy, kukurydzy, jęczmienia, trzciny cukrowej i bawełny; hodowla owiec i bydła; przemysł spożywczy i włókienniczy. 1500 p.n.e. zajęty przez Ariów; 516 p.n.e. część należała do państwa perskiego Dariusza I; 327 p.n.e. podbity przez Aleksandra III Wielkiego; I w. n.e. podbity przez Kuszanów; IV w. włączony do państwa Guptów; w początkach XI w. w państwie Ghaznawidów; od 1206 tworzył sułtanat delhijski; 1526 w państwie Wielkich Mogołów; XVIII w. włączony do państwa Marathów; od 1790 we władzy Sikhów; 1849 przyłączony przez W. Brytanię do posiadłości w Indiach; od 1947 wsch. część P. wchodzi w skład Indii, zach. - Pakistanu.
stan w płn.-zach. Indiach; pow. 50,4 tys. km2; ok. 16,5 mln mieszkańców; pow. równinna, pocięta rzekami i kanałami, nawadniającymi ponad 60% upraw; uprawa pszenicy, ryżu, kukurydzy, prosa, sorga, jęczmienia, roślin strączkowych i ziemniaków, bawełny, trzciny cukrowej, tytoniu; hodowla bydła, bawołów, owiec; przemysł włókienniczy (bawełna, jedwab), spożywczy, maszynowy, obuwniczy, farmaceutyczny, papierniczy, drzewny; rzemiosło; elektrownie wodne, dobrze rozwinięta sieć komunikacyjna; gł. miasta: Czandigarh (stolica), Amritsar, Ladhijana, Dżalandhar, Patijala.