miasto nad zbiornikiem Ilsselmeer, przy ujściu rz. Amstel; konstytucyjna stolica Holandii (rząd i dwór królewski mają siedzibę w Hadze); 742 tys. mieszk. (2004); prawa miejskie od ok. 1300, w XIV i XV w. czł. Hanzy; XVII-XIX w. siedziba Wschodnio- i Zachodnioindyjskiej Kompanii Handlowej, podczas Rewolucji Franc. stol. sprzymierzonej z Francją Republiki Batawskiej, następnie królestwa Holandii. Wielki ośr. przemysłowy, drugi - po Rotterdamie - port handlowy Holandii (dostępny dla statków oceanicznych, połączony kanałami z M. Północnym i Renem), wielka stocznia remontowa; kompleks rafineryjno-petrochem., fabryki: samolotów (Fokker), samochodów (Ford), taboru kolejowego (VFM-Stork), filia IBM (elektronika), browary Heinekena, szlifiernie diamentów; międzynar. port lotniczy Schiphol; ośr. handlowo-finansowy, siedziba banków, giełdy, towarzystw ubezpieczeniowych; nadto Król. Hol. Akad. Nauk i Król. Inst. Tropikalny, 2 uniwersytety, słynna biblioteka, muzea (m. in. Rijksmuseum, V. van Gogha, Dom Rembrandta, Muzeum Tropiku); bogate ogrody botaniczne; 160 koncentrycznie biegnących kanałów, ok. 1000 mostów; zabytkowe śródmieście, kościoły z XIV-XVII w., dom gildii handlu winem z 1633, arsenał morski z 1656, ratusz z XVII w., kamienice mieszczańskie z XVII i XVIII w., obiekty uniwersyteckie w dawnym zespole szpitalnym z poł. XVIII w., budynek giełdy z 1903.
EDAM, HAGA, BRUGIA, KEYSER, WITTE, POST, AMSTERDAM-REN, ZAANSTAD, EESTEREN COR van, LIEVENS