wieś gminna na wyż. Miechowskiej, nad Nidzicą (woj. małopolskie, powiat miechowski); 880 mieszk. (1999). Dawna osada książęca, wzmiankowana 1120; prawa miejskie nadane 1333-70, pod koniec XIV w. należała do Spytka z Melsztyna; w XVI w. miejsce synodów kalwińskich (po 1562 zakazanych); od 1795 w zaborze austr., od 1809 w Księstwie Warszawskim, od 1815 w Królestwie Polskim; 1870 utracił prawa miejskie; na pobliskim wzgórzu, nad jez. Jastrzębiec manierystyczny pałac "na Mirowie" z bocznymi pawilonami, wzniesiony w latach 1585-95 z fundacji biskupa P.Myszkowskiego, wg projektu Santi Gucci (który tu zmarł 1600); wokół park, na zboczu tarasowy ogród typu geometrycznego; nadto we wsi gotycki kościół św. Wojciecha (przebudowany w XVIII w.) oraz klasztorny zespół poaugustiański (ołtarz w kościele z 1381), wielokrotnie przebudowywany.
POLSKA. SZTUKA. RENESANS, NIDZICA
- REPUBLIKA PIŃCZOWSKA, nazwa obszaru wyzwolonego...