Leipzig
miasto w Niemczech nad Białą Elsterą, w Saksonii; 500 tys. mieszk. (2002); ważny ośr. gospodarczy, przem., handlowy i kulturalny, położony w centrum Saskiego Zagłębia Węglowego; przem. maszynowy, metalowy, precyzyjny, chemiczny, środków transportu, elektrotechniczny, elektroniczny, poligraficzny, włókienniczy, odzieżowy, spożywczy; znany ośr. targowy (Leipziger Messe), węzeł kolejowy i drogowy (jeden z największych w Europie dworców kolejowych), port lotniczy; uniw. (zał. 1409) i inne szkoły wyższe (pedagogiczna, techniczna, handlowa, teatralna, muzyczna), instytuty naukowe, muzea (m.in. muzeum instrumentów muzycznych); jedno z najważniejszych centrów niemieckiego ruchu wydawniczego i księgarskiego (znane od 1594 targi książkowe), siedziba Deutsche Bücherei; sławny Thomanerchor o tradycji sięgającej XIII w. (jego kantorem był m.in. J.S. Bach), orkiestra i centrum koncertowe Gewandhaus, konserwatorium (zał. 1843). W XI w. gród i osada słowiańska w Marchii Miśnieńskiej, prawa miejskie 1165; korzystne położenie na skrzyżowaniu szlaków handlowych uczyniły z L. znane od XV w. centrum handlowe; 1519 na uniw. w L. odbyła się sławna debata teologiczna między Lutrem i Eckiem; 1539 zwycięstwo reformacji; rozkwit w XVIII w. (rozwój kultury, zwł. muzyki, wydawnictw, księgarstwa); X 1813 klęska wojsk napoleońskich w bitwie przeciwko zjednoczonym armiom Prus, Austrii, Rosji i Szwecji (tzw. bitwa narodów, w której zginął ks. J. Poniatowski); w 2 poł. XIX w. ważny ośr. niem. ruchu robotniczego, 1918 jedno z centrów rewolucyjnych; 1933 miejsce procesu lipskiego; 1945 silnie zniszczony w wyniku ofensywy alianckiej; po II woj. świat. w wyniku podziału Niemiec znalazł się na terytorium NRD; liczne zabytki arch.: m.in. kościoły z XIII, XV-XVIII w. ze sławnym kościołem św. Tomasza, gdzie znajduje się grobowiec J.S. Bacha, renesansowy ratusz (XVI w.), giełda (XVII w.), zabytkowe domy (XVI-XVIII w. ze słynną Piwnicą Auerbacha), rokokowy pałac (XVIII w.); pomnik Bitwy Narodów (wys. 91) ukończony 1913.
wieś w woj.podlaskim, powiat augustowski.
- Lipsk, (Leipzig)
- LIPSK, miasto w nad , na...
- LIPSK ŻARSKI, miejscowość w , powiat...