wieś letniskowa nad Dunajcem i Jez. Czorsztyńskim (woj. małopolskie, powiat nowotarski); 1,6 tys. mieszk. (2000); drogowe przejście graniczne na Słowację; ośr. turyst.; zapora wodna z zalewem, elektrownia szczytowo-pompowa. Osada znana od XIV w., do 1410 w granicach Węgier, 1410-70 (wraz z innymi miastami Spisza) w Polsce; należała m.in. do rodu Zapolyich, 1528 ofiarowana Janowi Łaskiemu, później własność węg. rodów Palocsayów, Horváthów, Salamonów; od 1683 w Austrii (wraz ze Spiszem), od 1920 - w granicach Polski. Na skalistym wzniesieniu (566 m), murowany zamek z 1330, przebudowany 1601, po pożarze odbudowany 1861; obecnie ruiny zamku górnego (gotyckiego) i gotycko-renesansowy zamek dolny (XVI-XVII w.), mieszczący muzeum i dom wypoczynkowy; mur obronny zwieńczony attyką, 5 baszt, w piwnicach studnia głęb. 75 m (do poziomu Dunajca).
PIENINY, DUNAJEC, NIEDENBURG, CZORSZTYŃSKIE JEZIORO, DUNAJEC, SĄDECKA SZKOŁA, PIENIŃSKI PARK NARODOWY
- NIDZICA, Niedzica, Skalbmierzanka...
- NIEDENBURG, .
- SKALBMIERZANKA, .