miasto na Przedgórzu Sudeckim, nad Ślęzą (woj. dolnośląskie, powiat dzierżoniowski); 3,3 tys. mieszk. (2002); przem. metalowy, włókienniczy, spoż., papierniczy; już w V w. osada; 1017 sławna obrona grodu przed wojskami ces. niem. Henryka II; w XIII w. siedziba kasztelanii, prawa miejskie przed 1282, w XV w. ośr. ruchu husyckiego; zniszczona podczas wojny trzydziestoletniej; od 1945 w granicach Polski; renesansowy zamek książąt brzesko-legnickich (XIV-XVI w., przebudowany XVIII i XIX w.), kościół św. Jadwigi (XIV-XV w., przebudowa XVIII w.), resztki murów miejskich z 1 poł. XV w.; wykopaliska (ślady kultury łużyckiej); ogród dendrologiczny, zał. 1880, z wieloma egzotycznymi gat. drzew.
- zabytki języka polskiego, 1) Najstarszym zapisanym...