miasto powiatowe w woj. opolskim na skraju Doliny Nysy Kłodzkiej i Obniżenia Otmuchowskiego, nad rz. Nysa Kłodzka; 48,2 tys. mieszk. (2002); prawa miejskie 1220; ważne centrum handlowe na szlaku z Pragi do Wrocławia; od 2. poł. XIII w. do 1810 stolica księstwa biskupiego; XVI-XVII ośr. religijny i kulturalny Śląska (gimnazjum, drukarnia, kolegium jezuickie); 1742-1877 twierdza pruska; od 1847 połączenie kolejowe z Brzegiem i Wrocławiem; w 2. poł. XIX w. rozwój przem. metalowego i spoż.; podczas okupacji niem. podobóz obozu koncentracyjnego Gross-Rosen; ponownie zamieniona w twierdzę i znacznie zniszczona, po 1945 powróciła do Polski; przem. maszynowy i środków transportu (m.in. popularne samochody nysa oraz polonez-truck), spożywczy; węzeł kolejowy; ośr. turystyczny; cenne zabytki architektury, m.in. kośc. św. Jakuba (XIII-XVII w.), kośc. Bożogrobców (XVIII w.), kośc. św. Barbary (XIV w.), pałac biskupi (XVII w.), zespół klasztoru jezuitów wraz z gimnazjum i kolegium, tzw. Carolinum (XVII-XVIII w.), renesansowy ratusz, kamienice mieszczańskie z XV-XVIII w., resztki murów obronnych z 1350 i z XVI w., fortyfikacje z XVII-XIX w. (Fort św. Jadwigi), kamienna fontanna Trytona z pocz. XVIII w.; większość zabytków odbudowano lub zrekonstruowano po zniszczeniach wojennych.
ZWIĄZEK NARODOWY POLSKI, WAŁBRZYSKIE GÓRY, NEISSE, ZGORZELECKI UKŁAD, ZGORZELEC, NYSKIE JEZIORO, NYSA KŁODZKA, OPOLSKIE WOJEWÓDZTWO
- Nysa, miasto wwoj. opolskim...
- Nysa Kłodzka, przejeżdżać przez...
- Nysa Łużycka, łagodny nurt Nysy Łużyckiej,...