PETERSBURG

Sankt Pietierburg, 1914-24 Pietrograd, 1924-91 Leningrad

miasto obwodowe i port w Rosji w delcie Newy, nad Zat. Fińską; pow. 670 km², zespół miejski ok. 1439 km²; 4,9 mln mieszk. (2000); gł. m. kraju po Moskwie; przem. maszynowy, stoczniowy, elektroniczny, hutniczy, chem., włókienniczy, odzieżowy, skórzany, drzewny, poligraficzny, materiałów bud., spoż.; lotnisko międzynarodowe; 41 szkół wyższych (uniw. zał. 1819), ok. 180 inst. nauk.; obserwatorium astr. w Pułkowie; filharmonia zał. 1862; Teatr Opery i Baletu; liczne muzea (największe Ermitaż, Morskie); zabytki z XVIII w.: Pałac Zimowy, klasztor Smolny z soborem; pałac Marmurowy; z XIX w.: sobory Kazański i św. Izaaka, Admiralicja, Inst. Smolny, Giełda Morska, pałace Senatu i Synodu, Michajłowski; Teatr A.S. Puszkina (dawn. Aleksandryjski) i in.; wznoszone od 1703 przez architektów ros. i zagr., sprowadzonych przez cara Piotra I; 1712-1918 stol. Rosji: 1715 zał. Akad. Morska, 1724 Akad. Nauk, 1733 Szkoła Med., 1773 Inst. Górn.; 1825 ośr. powstania dekabrystów; XIX w. szybki rozwój przem. włókienniczego, metalowego, maszynowego; 1876 pierwsza polit. manifestacja robotn.; 1905 "krwawa niedziela"; 1917 ośr. rewolucji: lutowej (burżuazyjno-demokratycznej) i październikowej (bolszewickiej); 1918 po przeniesieniu stol. do Moskwy m. obwodowe; w II wojnie świat. oblegane przez Niemców ok. 900 dni (IX 1941 - I 1944), obronione mimo śmierci głodowej ok. 630 tys. mieszk.; wielkie centrum intelektualne i artystyczne.

SANKT-PIETIERBURG, KRONSZTAD, ZIMOWY PAŁAC, KRWAWA NIEDZIELA, NOWOGRÓD WIELKI

• Petersburg, pojechać do Petersburga,...
• PETERSBURG, miasto w ( ) w zespole...
• Sankt Petersburg, pojechać do Sankt Petersburga,...