TOLKMICKO

miasto u podnóża Wzniesień Elbląskich, nad Zalewem Wiślanym (woj. warmińsko-mazurskie); pierwsze ślady osadnictwa z młodszej epoki kamiennej; pierwotnie gród Prusów, w 2. poł. XIII w. opanowany przez Krzyżaków, którzy ok. 1300 zał. tu m.; od 1440 w Związku Pruskim; w wojnie trzynastoletniej 1454-66 mieszkańcy T. wzięli udział po stronie pol.; 1456 spalone przez Krzyżaków; 1466 włączone do Polski w ramach Prus Królewskich; starostwo grodowe; od czasów średniowiecznych utrzymywało się z rybołówstwa; od 1772 w zaborze pruskim; 1862-64 rozbudowa portu rybackiego i przetwórstwa rybnego; od 1901 połączenie kolejowe; po 1918 pozostało w Prusach Wsch. pod nazwą Tolkemit; po 1945 w granicach Polski; 2,8 tys. mieszk. (2002); port rybacki, przystań żeglugi przybrzeżnej, ośr. turystyczny; zakłady przetwórstwa ryb, warzyw i owoców; kościół z XIV w., liczne domy z XIX w.; w pobliżu wykopaliska archeol. (dawne grodzisko z epoki żelaza).