Reklama

JAMAJKA

Jamaica

Reklama

państwo w Ameryce Środk.; zajmuje wyspę o tej samej nazwie (w archipelagu Wielkie Antyle) na M. Karaibskim; pow. 10 991 km2; 2,7 mln mieszk. (2007); stolica Kingston, 594 tys. mieszk.; języki urzędowe: angielski i patois; waluta: 1J dol. (=100 centów jamajskich); PKB na 1 mieszk. 4700 dol. (2006).

LUDNOŚĆ. Skład etniczny: 75% Murzynów, 13% Mulatów, 1,3% Hindusów; przec. dł. życia: mężczyźni - 69 lat, kobiety - 72 lata, przyrost naturalny 1%; gł. wyznania: 48% protestantów (gł. Church of God), 30% katolików, ok. 5% rastafarian, bahaistów, muzułmanów i żydów.

WARUNKI NATURALNE. Powierzchnia kraju wyżynno-górzysta; na wsch. G. Błękitne (wys. do 2256 m); na płn.-zach. liczne formy krasowe; wybrzeża nizinne. Klimat równikowy, wilgotny; roczna suma opadów 2000 mm (na płn.wsch. 7000 mm); dobrze rozwinięta sieć rzeczna, gorące źródła mineralne; na wsch. lasy zrzucające liście w okresie suszy, na zach. roślinność sawannowa, na wybrzeżach namorzyny.

GOSPODARKA. Podstawę gospodarki J. stanowią usługi, zwł. turystyczne (ponad 60% PKB), oraz przemysł wydobywczy (boksyty/aluminium) i przetwórczy, rolnictwo (uprawa trzciny cukrowej, bananów, cytrusów, palmy kokosowej, kukurydzy, ryżu, ziemniaków; pasterska hodowla kóz, bydła, trzody chlewnej); przem. chemiczny (wytwarzanie tlenku glinu), spożywczy, włókienniczy, metalowy; rafinacja ropy naft. (w Kingston); dobrze rozwinięta sieć dróg; gł. port morski Kingston; na płw. Palisadoes międzynarodowy port lotniczy; eksport (gł. do USA, W. Brytanii, Kanady, Holandii): znaczące wpływy z turystyki (rzędu 1 mld dol.); rosnący kryzys ekonomiczny, którego przejawem są złe wskaźniki gospodarcze: 15% bezrobocie i 13% inflacja.

USTRÓJ. Monarchia parlamentarna na podstawie konstytucji z 1962; czł. bryt. Wspólnoty Narodów, głową państwa jest monarcha bryt. reprezentowany przez gubernatora gen.; parlament dwuizbowy: 60-osobowa Izba Reprezentantów i Senat złożony z 21 czł. mianowanych przez gubernatora (13 z rekomendacji premiera, 8 z rekomendacji lidera opozycji); wybory do izby niższej parlamentu co 5 lat; premier mianowany spośród czł. izby niższej; obszar J. dzieli się na 14 okręgów administracyjnych.

HISTORIA. Wyspa odkryta przez K. Kolumba i nazwana Santiago; XVI-poł. XVII w. posiadłość hiszpańska, następnie angielska; po wyniszczeniu rdzennych Indian sprowadzano murzyńskich niewolników z Afryki; 1833 zniesienie niewolnictwa; 1865 stłumione powstanie Murzynów; rok później nadano wyspie status kolonii bryt.; 1944 autonomia, poszerzona 1959; 1958-61 w składzie Indii Zach.; od 1962 kraj suwerenny, czł. , OPA, IMF; rządy na przemian w rękach socjaldemokratycznej Ludowej Partii Narodowej (zał. 1938), skłaniąjacej się do reform w duchu "demokratycznego socjalizmu (w latach 70. wprowadziła reformę rolną i częściiową nacjonalizację przemysłu) i prawicowej Partii Pracy Jamajki (zał. 1943), realizującej konsekwentnie program liberalny w gospodarce rynkowej; 1992 szefem rządu został Percival J. Patterson – pierwszy w historii niepodległej J. czarnoskóry premier, który ograniczył inflację, zmniejszył dług publiczny, wszczął procesy prywatyzacji; wszelkie osiągnięcia blakną jednak wobec katastrofalnego wzrostu przestępczości; charakterystyczne są sojusze partii politycznych z gangami biedoty, wykorzystywanymi przed wyborami do zastraszania elektoratu przeciwnika (60 ofiar śmiertelnych 2002); III 2006 premierem z ramienia Ludowej Partii Narodowej zostaje Portia Simpson Miller, za priorytet uznała ona walkę z przemocą związaną z narkotykami (w 2005 śmierć z tego powodu poniosło 1670 osób); IX 2007 po 18 latach rządów centrolewicowej Narodowej Partii Ludowej do władzy w wyborach parlamentarnych dochodzi Jamajska Partia Pracy pod przewodnictwem Bruce’a Goldinga.

Powiązane hasła:

ANTYLE, MONTEGO BAY, SPANISH TOWN, URANIDOWATE, JAMAICA, RASTAFARIANIZM, KINGSTON

Podobne hasła:

Encyklopedia Internautica
Reklama
Reklama
Reklama