neandertalczyk (Homo neandertalensis)
kopalna forma ludzka, jeden z przedstawicieli linii rozwojowej człowieka; żył w Europie i Azji ok. 35-85 tys. lat temu; szczególne znaczenie w badaniach nad pochodzeniem i rozwojem człowieka (antropogenezą) miało 1856 odkrycie przez J.C. Fuhlrotta w Niemczech w parowie Neander w pobliżu Düsseldorfu czaszki oraz kilku szkieletów, które później nazwano szkieletem człowieka neandertalskiego; obecne badania pozwalają na określenie cz.n. jako rasy masywnie zbudowanych ludzi o średnim wzroście ponad 155 cm, krótkich nogach i umiarkowanie długich rękach; pojemność ich czaszki mało odbiegała od puszki mózgowej współcz. człowieka (1300-1650 cm3), ale niektóre elementy budowy czaszki i twarzy (grube kości, wały nadoczodołowe, wysunięte szczęki, cofnięte czoło i podbródek) nie występują u żadnej współczesnej rasy ludzkiej, lecz upodabniają ich do małp człekokształtnych; cz.n. żył w jaskiniach, używał ognia i wytwarzał narzędzia z krzemienia, uprawiał myślistwo i zbieractwo, celebrował pochówek zmarłych; liczne znaleziska cz.n. pochodzą z osadów Azji Mniejszej, Afryki Płn., Syberii i różnych części Europy; najbardziej znane to: stanowisko Le Moustier (Francja), Temara (Maroko), Mugharet et-Tabun i Mugharet es-Skhul (Izrael), Mapa (Chiny); pozycja różnych form cz.n. w rodowodzie człowieka jest nadal jedną z najbardziej spornych kwestii antropologii.
POLSKA. HISTORIA. NAJSTARSZE ŚLADY, SZANIDAR, EHRINGSDORF, SĄSPÓW, MUSTIERSKA KULTURA, HOMO NEANDERTALENSIS, MOUSTIER, KRAPINA, PŘEDMOSTÍ, CZŁOWIEKOWATE
- HOMO NEANDERTALENSIS, (łac.) .
- homo sapiens neandertalensis, "człowiek rozumny neandertalski",...
- SPY, stanowisko antropologiczne...