(1890-1970)
francuski mąż stanu, generał, pisarz; absolwent szkoły oficerskiej Saint-Cyr; uczestnik I woj. świat., w bitwie pod Verdun wzięty do niewoli; 1920-21 w składzie franc. misji wojskowej w Polsce; 1924 ukończył Wyższą Szkołę Wojenną; 1925-39 na różnych stanowiskach w armii, m.in. w Gen. Sekretariacie Obrony Nar. (1932-36); w okresie międzywojennym prowadził ożywioną działalność pisarską i publicystyczną; prace: Le fil de l'épée (Ostrze miecza), Vers l'armée de métier (Ku armii zawodowej); zwolennik kadrowej armii złożonej z jednostek pancernych i zmechanizowanych; na początku wojny dowódca 4 Dywizji Pancernej; w ostatnich dniach kampanii franc. awansowany na gen. brygady (14 V) i powołany (5 VI) na podsekretarza stanu w Ministerstwie Obrony Nar.; przeciwnik pertraktacji z Niemcami; przedostał się do Londynu i tam zał. Komitet Wolnej Francji; 18 VI 1940 w słynnym apelu radiowym wezwał Francuzów do oporu i walki o wolność; korzystając ze wsparcia W. Brytanii podporządkował Komitetowi kolonie franc. w Afryce (z wyjątkiem Dakaru); zorganizował tam, a także na terenie W. Brytanii oddziały franc.; 1943 utworzył w Algierze (wspólnie z gen. H. Giraud) Franc. Komitet Wyzwolenia Nar. (CFLN), obejmując jego przewodnictwo i przekształcając go 1944 w Tymczasowy Rząd Republiki Franc.; współtworzył franc. ruch oporu na terenie kraju; witany entuzjastycznie, jako wojenny bohater, podczas wyzwalania Francji; 1945 premier pierwszego powojennego rządu; 1946 zrezygnował, znużony sporami w łonie koalicji rządzącej; 1947-53 kierował ugrupowaniem polit. Rassemblement du Peuple Français, domagającym się ustanowienia silnej władzy oraz przywrócenia światowej pozycji Francji na arenie międzynarodowej; 1958, podczas kryzysu wywołanego wojną w Algierii i zagrożenia przewrotem wojskowym, poproszony przez większość parlamentarną o objęcie rządu; początkowo premier, przeprowadził nową (gaullistowską) konstytucję, ograniczającą rolę parlamentu; od 1959 prezydent Francji, wybrany w głosowaniu powszechnym bezpośrednim; 1959 uznał prawo Algierii do samostanowienia; 1962 zakończył wojnę; wyposażył Francję w broń jądrową i przywrócił jej mocarstwową rolę; 1959 opowiedział się za uznaniem granicy Polski na Odrze i Nysie Łużyckiej; 1963 zawarł historyczny traktat o współpracy franc.-niem.; blokował dostęp W. Brytanii do EWG; prowadził politykę współpracy z krajami Europy Wsch. i ZSRR; autor idei jednej Europy od Atlantyku po Ural; po wydarzeniach 1968 i odrzuceniu w referendum powszechnym (1969) proponowanej przez G. reformy administracji i senatu ustąpił ze stanowiska prezydenta; jego Pamiętniki wojenne wydane w latach 1955-60 są ważnym przyczynkiem do historii II woj. światowej.
CHABAN-DELMAS Jacques, MASSU, FARHAT Abbas, SCHUMANN, SAINT-CYR, CZWARTA REPUBLIKA, COUVE DE MURVILLE Maurice, DALADIER Édouard, SCHUMAN, LECLERC