(675-741)
cesarz bizantyjski od 717, zał. dynastii izauryjskiej (syryjskiej); powstrzymał podboje Arabów (korzystając z pomocy m.in. Bułgarów i wojskowo zorganizowanej sekty Paulicjanów - w Europie zw. bogomiłami); 718 zmusił Arabów do odwrotu spod Konstantynopola i odzyskał część posiadłości w Azji Mniejszej, ok. 726 wydał pierwsze edykty przeciw kultowi obrazów, co po 730 doprowadziło do religijnego, a następnie polit. oderwania się Italii od ces. bizantyjskiego; przeciwnicy L. nadali mu przydomek Sarakenophron (sympatyk Saracenów), ponieważ w islamie rozpoczęła się wtedy także reforma obrazoburcza.