wysłana 13 VII 1870 przez króla Prus Wilhelma I do Bismarcka o wycofaniu poparcia dla kandydatury księcia Leopolda Hohenzollerna do tronu hiszpańskiego, co miało załagodzić konflikt z Francją. Dążący do wojny Bismarck opublikował tak skrócony tekst d.e., iż jej sens stał się obraźliwy dla Napoleona III i mógł być uważany za zerwanie stosunków dyplomatycznych z Francją. Prowokacja udała się i Francja wypowiedziała wojnę Prusom.
- depesza emska, wysłana w 1870 z Ems...
- wojna francusko-pruska, (1870-71)