urzędowy wykaz dzieł zakazanych do czytania przez Kościół rzymskokatolicki (pod sankcją ekskomuniki); początki praktyki zakazywania przez Kościół pewnych lektur sięgają IV w. (sobór w Nicei zakazał czytania pism Ariusza); pierwszy oficjalny papieski I.l.p. opublikowano 1559; głośny był indeks z 1564 i "zreformowany" trydencki Leona XIII z 1900; ostatnie wydanie pochodzi z czasów Piusa XII (1948) z nowelami z 1959; I.l.p. obejmował m.in. dzieła G. Bruna, M. Kopernika, R. Descartesa, V. Hugo, I. Kanta, B. Pascala, A. Mickiewicza; zniesiony wraz z kongregacją św. Oficjum; powołana w jej miejsce Kongregacja Doktryny Wiary otrzymała prawo publicznej oceny i potępienia pewnych dzieł w przypadku ich niezgodności z oficjalną doktryną i nauką Kościoła, jednak bez sankcji prawno-kościelnych w stosunku do autora i czytelników.
- PROHIBITA, w bibliotekarstwie zbiory...
- CENZURA KOŚCIELNA, w Kościele kat. ocena...
- CENZURA, kontrola publikacji,...