właśc. Giovanni Angelo de Medici (1499-1565)
papież od 1559, wcześniej abp Raguzy na Sycylii, od 1549 kardynał; mimo że uchodził za przeciwnika nepotyzmu, zapewnił swoim najbliższym (w tym czwórce swoich nieślubnych dzieci) intratne beneficja i urzędy (m.in. kapelusze kardynalskie); jednym z obdarowanych w ten sposób kardynałów był św. Karol Boromeusz; doprowadził do zakończenia prac Soboru Trydenckiego oraz opracował zarządzenia umożliwiające ich realizację; nadzorował prace nad nowym katechizmem, zorganizował Kongregację Soboru, wydał Indeks ksiąg zakazanych; w wojnach religijnych toczących się za jego pontyfikatu w Europie nie interweniował.
ZUCCARO, TRYDENCKI SOBÓR, MEDICI