działania rządu i administracji ros. zmierzające do narzucenia kultury i świadomości rosyjskiej w krajach poddanych władzy Rosji (a potem ZSRR); polegała na likwidacji nierosyjskich instytucji oświatowych i kulturalnych, zakazie nauczania lub także używania języka danej grupy narodowościowej, prześladowaniu instytucji kościelnych uznawanych za ostoję nierosyjskiej świadomości narodowej, niedopuszczaniu przedstawicieli narodów nierosyjskich do stanowisk w administracji, sądownictwie i szkolnictwie; r. była wcielana w życie zarówno przez administrację, jak i przez stowarzyszenia nacjonalistyczne (także panslawistyczne); objęła wszystkie tereny zajęte przez Rosję - Kaukaz, środk. Azję, Finlandię, Białoruś, Litwę, Ukrainę, Polskę; na terenach polskich r. nasiliła się po upadku powstania listopadowego (zamknięcie Uniw. Wileńskiego i Liceum Krzemienieckiego, wprowadzenie urzędowego j. ros., likwidacja kościoła unickiego); największe nasilenie r. nastąpiło po stłumieniu powstania styczniowego, za rządów generała-gubernatora I. Hurki (1883-84) i kuratora warszawskiego A. Apuchtina (1879-97); zamknięto w-wską Szkołę Gł., wprowadzono j. ros. do nauczania, zlikwidowano pol. sądownictwo i system bankowy, zakazano działalności wielu pol. czasopism, teatrów, szkół i stowarzyszeń; r. przeciwstawiały się wszystkie pol. obozy i frakcje polityczne.
- rusyfikacja, nie ulec rusyfikacji,...
- rusyfikacja, „język rosyjski –...
- okres rusyfikacji, ‘język rosyjski –...