Émile (1840-1902)
pisarz francuski, gł. przedstawiciel i teoretyk naturalizmu w lit.; zdaniem Z. powieść powinna opisywać świat rzeczywisty, nie pomijając obszarów nędzy i zła, a pisarz winien być beznamiętnym, powstrzymującym się od ocen, obserwatorem życia społ., budującym swój utwór wyłącznie na podstawie "dokumentów ludzkich" (jednak temperament i wyobraźnia Z. nie pozwalały mu na ścisłe przestrzeganie własnych zasad); autor 31 powieści, m.in. Teresa Raquin, Magdalena Férat, 20-tomowy cykl Rougon-Macquartowie. Historia naturalna i społeczna pewnej rodziny za czasów Drugiego Cesarstwa (m.in. Ziemia, Bestia ludzka, Nana, Germinal, Doktor Pascal, Początki fortuny Rougonów, Podbój miasta Plassans, Klęska, Brzuch Paryża, W matni, Ziemia, Pieniądz, Wszystko dla pań), trylogia Trzy miasta, 4-tomowy, niedokończony cykl 4 Ewangelie (Quatre Évangiles), opowiadania Opowieści dla Ninon (debiut), Spowiedź Klaudiusza, Życzenie zmarłej, szkice krytyczno-lit. (Mes haines, Powieść eksperymentalna, Pisarze naturalistyczni, Dokumenty literackie, Słuszna walka); swojemu zaangażowaniu polit. dał wyraz w obfitej publicystyce społ.; za artykuł Oskarżam!, w którym bronił A. Dreyfusa został skazany na rok więzienia i musiał uciekać do Anglii; w pismach poświęconych sztuce bronił impresjonistów; jego twórczość wywarła ogromny wpływ na powieść amerykańską (T. Dreiser, J. Steinbeck, E. Caldwell, S. Lewis).
NATURALIZM, NAGAI KAFŪ, NAŁKOWSKI, DREYFUS Alfred, FRANCUSKA LITERATURA, ALEXIS Paul, MÉDANU GRUPA