muzyka ludowa wykazująca wiele zbieżności z muzyką rosyjską i ukraińską, a także polską; amorficzne rytmicznie stare pieśni obrzędowe (koladki, wołoczebnyje, wiesnianki), muzyka instrumentalna związana z tańcami (gł. o metrum parzystym, m.in. lawonicha, bulba, Janka, miacielnica, horlica, szawiec, ziazula); instrumenty: bębny, cymbały, lira korbowa, dudy (wołynka). Początki profesjonalnej m.b. związane są z utworzeniem księstw Połockiego (IX w.), Turowskiego (X w.) i Smoleńskiego (XI w.), w XIII-XV w. wcielonych do Wielkiego Księstwa Litewskiego; początkowo dominuje tradycja bizantyjska (znamiennyj razspiew), podtrzymywana przez ośr. religijne w Połocku, Smoleńsku, Witebsku, Mińsku, Mohylewie; w XVI-XVII w. zaznacza się silny wpływ muzyki zach., pod wpływem najpierw protestantów (liczne kancjonały w j. białoruskim), później zaś jezuitów (muzyka towarzysząca widowiskom organizowanym przez akademie, kolegia i szkoły kościelne). Jest to także okres rozwoju muzyki świeckiej (kanty patriotyczne); w XVIII w. rośnie znaczenie kościoła unickiego (śpiewniki białoruskie z dużym repertuarem kolęd i psalmów kolędowych). Ważnymi ośr. muzycznymi były dwory magnackie (Radziwiłłów, Tyszkiewiczów, Ogińskich, Tyzenhausów), gdzie obok sprowadzanych z zagranicy zespołów i solistów występowali także artyści miejscowi. W 1. poł. XIX w. życie muz. koncentruje się w Grodnie, Witebsku, Mińsku Litewskim; 1852 wystawiono pierwszą białoruską operetkę Idylla (współautorem muzyki był St. Moniuszko); wzrasta zainteresowanie rodzimym folklorem i tradycjami (M. Janczuk, U. Terrauski, L. Rogouski). Z zał. 1932 konserwatorium w Mińsku związane są początki b.m. symfonicznej; 1933 otwarto Białoruski Teatr Opery i Baletu, a 1937 Filharmonię Białoruską; w latach międzywojennych i w okresie okupacji dominuje stylistyka przejęta od kompozytorów rosyjskich z jej patetycznym, patriotycznym repertuarem, niemniej znaczną popularność zdobywają także twórcy dzieł kameralnych i wokalnych, gł. pieśni. Od lat 60. zaznacza się w m.b. wpływ awangardowych tendencji zachodnich.
- WIERSZALIN, Towarzystwo Wierszalin...