skrótowa nazwa jednego z najważniejszych w XX w. zespołów teatralnych, zał. (przy współudziale L. Flaszena) i kierowanego przez J. Grotowskiego: 1959-62 w Opolu jako Teatr 13 Rzędów, następnie - T.L. 13 Rzędów; po przeniesieniu do Wrocławia (1965) uzyskał status placówki badawczej pn. T.L. - Instytut Badań Metody Aktorskiej; od 1970 jako Instytut Aktora - T.L., a od 1975: Instytut - Laboratorium; trzon zespołu aktorskiego stanowili: R. Cieślak, A. Jahołkowski, R. Mirecka, Z. Molik, Z. Cynkutis, S. Ścierski, Z. Spychalski, E. Albahaca - niemal od początku aż do rozwiązania T.L. 1984; zmiany nazwy odpowiadały kolejnym etapom poszukiwań twórczych grupy; w każdej fazie praca T.L. odbywała się w kilku nurtach; spektakle, już w okresie opolskim, zmierzały ku teatrowi autonomicznemu, chociaż dobór tekstów miał duże znaczenie; 1960: Kain wg G.G. Byrona; Siakuntala... wg Kalidasy (prapremiera pol.); 1961: Dziady wg A. Mickiewicza; 1962: Kordian wg J. Słowackiego, Akropolis "do słów" S. Wyspiańskiego (współrealizacja: J. Szajna); 1963: Tragiczne dzieje doktora Fausta wg Ch. Marlowe'a; 1964: Studium o Hamlecie na tekstach Szekspira i Wyspiańskiego; 1965: Książę Niezłomny do słów Calderóna - Słowackiego; 1968: Apocalypsis cum Figuris. Cytaty z Biblii, F. Dostojewskiego, Th. S. Eliota, S. Weil (premiera wersji trzeciej: 1973). Prowadzone równolegle z próbami zajęcia dla aktorów (i coraz liczniejszych statystów z całego świata) zaowocowały fenomenalnym przygotowaniem psychotechnicznym zespołu (z wyjątkowymi rezultatami R. Cieślaka); w kształtowaniu metody aktorskiej czerpano z tradycji twórców wielkiej reformy teatru oraz Dalcroze'a, A. Artauda, teatru Dalekiego Wschodu; na odwołanie do Reduty J. Osterwy wskazywał znak graficzny T.L.; od połowy lat 60. zespół zyskał światową sławę, występując na wszystkich kontynentach, a jego członkowie prowadzili specjalistyczne zajęcia w wielu krajach; w ostatnim okresie dominowały doświadczenia po-teatralne, działania poszukujące "kultury czynnej" (anonsując je, T.L. określał się już jako: "Instytut Poszukiwań Kulturowych, Sytuujących Się Na Pograniczu Sztuki, Zwłaszcza Teatru"); kontynuacją tych eksperymentów jest do pewnego stopnia warsztat prowadzony od 1986 przez Grotowskiego w ośrodku Pontadera w Toskanii (Włochy); od 1993 we Wrocławiu (w dawnej siedzibie T.L.) działa Ośrodek Badań Twórczości J. Grotowskiego i Poszukiwań Teatralno-Kulturowych.
- Teatr Laboratorium, powstał w1956 zinicjatywy...
- laboratorium, ndm w lp , spóźnić...
- LABORATORIUM, teatr , zał. 1959 w...