tendencja w kulturze europ. XIX/XX w. oraz w dwudziestoleciu międzywojennym, wyrażająca się w twierdzeniu o nadciągającej nieuchronnej zagładzie świata jako konsekwencji upadku systemu wartości. Przyczynę katastrofy widziano też w zagrożeniu ze strony innej cywilizacji. Zapowiedzi k. pojawiły się w romantyzmie (np. w pisarstwie Z. Krasińskiego). W okresie Młodej Polski tendencja ta tworzyła wspólny nurt z dekadentyzmem. Ujawniła się w Hymnach i prozie poet. J. Kasprowicza oraz utworach T. Micińskiego, a w dwudziestoleciu międzywojennym w programie Żagarów ( Cz. Miłosz, J. Zagórski, A. Rymkiewicz); twórczości J. Czechowicza, S. I. Witkiewicza, w niektórych wierszach J. Tuwima (np. Bal w operze), K. I. Gałczyńskiego (np. Koniec świata), K. Wierzyńskiego i in. W czasie II wojny światowej znalazł wyraz w utworach K. K. Baczyńskiego, T. Borowskiego i T. Gajcego, a po jej zakończeniu Miłosza. K. często wyrażał się w poetyce ekspresjonizmu (Hymny Kasprowicza) lub groteski (Gałczyński, Tuwim, Witkacy).
- KATASTROFIZM, SYNONIM: pesymizm, czarnowidztwo,...
- KATASTROFIZM, teoria kataklizmów
- KATASTROFIZM, typ historiozoficzno-moralnej...