Reklama

Piętak Stanisław

(1909-64)

poeta, prozaik, jeden z najwybitniejszych reprezentantów nurtu chłopskiego w lit. międzywojennej. Studiował polonistykę i socjologię na UJ, zetknął się wtedy z poetami awangardy krakowskiej. W 1934 r. zamieszkał w Warszawie - związał się z grupą poetów z kręgu J. Czechowicza. Okupację przeżył w rodzinnej Wielowsi k. Tarnobrzegu, współpracował z oddziałami AK i BCh., działał w tajnym nauczaniu. Po wojnie krótko przebywał w Lublinie (koniec 1944), Krakowie (pocz. 1945), gdzie organizował życie kult. W 1945 r. zamieszkał w Łodzi, pracował w redakcjach pism lit. W l. 1949-56 był prezesem łódzkiego oddziału ZLP. W 1956 r. zamieszkał na stałe w Warszawie. Prowadził dział poezji w "Orce" (od 1961 r. "Tygodnik Kulturalny"). Debiutował w 1930 r. artykułem o W. Orkanie w "Zniczu" i opowiadaniem Ostatni półkos w "Kurierze Literacko-Naukowym". Jako poeta ukształtował się pod wpływem czechowiczowskiej awangardy, stąd umiejętność intelektualnego skrótu, konkretność wizji łączona z motywami snu i marzenia, odwagą skojarzeń (Alfabet oczu, 1935; Obłoki wiosenne, 1938; poemat Ziemia odpływa na zachód, 1936). Chętnie posługiwał się różnymi stylizacjami (romant., awangardową, lud.). P. stworzył jedną z najlepszych powieści psychol. 20-lecia międzywojennego - autobiograficzną Młodość Jasia Kunefała, za którą w 1938 r. otrzymał Nagrodę Młodych PAL. Po wojnie próbował znaleźć swoje miejsce w lit. socrealistycznej (słabe utwory ukazujące przemiany wsi pol.). Stało się to przyczyną kryzysu pisarskiego. P. głęboko przeżył przełom październikowy. Po 2 latach milczenia wrócił do motywów i stylu pisania sprzed wojny. Opublikował kilka t. wierszy, m.in. Szczęście i cierpienie (1958), Pośrodku żywiołów (1963) oraz t. prozy Upragnione losy (1959). Ważnym utworem była Plama (1963) - w dużym stopniu autobiograficzna powieść o początkach i przebiegu choroby psychicznej. Powojenna liryka P. jest pełna kontrastowych nastrojów, obrazów wyrastających z magicznego myślenia. Poeta wnikał w sferę podświadomości człowieka (m.in. Zaklinania, 1963). W 1965 r. została ustanowiona nagroda im. S. Piętaka dla młodych twórców.

Reklama

Podobne hasła:

Encyklopedia Internautica
Reklama
Reklama
Reklama