(1838-39)
utwór M.Lermontowa, pierwsza ros. powieść psychologiczna. Składa się zcyklu 5 nowel połączonych osobą głównego bohatera, Pieczorina, reprezentującego typ tzw. zbędnego człowieka, symbol dramatu pokolenia podekabrystowskiego, pokolenia niewykorzystanych szans imożliwości. Lermontow, by jak najszerzej ukazać psychikę swego bohatera, przedstawił różne strony jego osobowości wposzczególnych częściach utworu, wprowadził do tekstu, wformie "znalezionego rękopisu", dziennik Pieczorina. Stworzony przez Lermontowa "zbędny człowiek" często występował wprozie ros. XIX w. B.n.cz. wpłynął natwórczość wielu pisarzy, m.in. F.Dostojewskiego, A.Hercena, L.Tołstoja, I.Turgieniewa.