wmit. gr. plemię zręcznych isilnych olbrzymów zjednym okiem pośrodku czoła. Wyróżnia się trzy rodzaje c.: 1. "Niebiańscy", synowie Uranosa iGai: Bromtes, Steropes (lub Asteropes) iArges, należeli do pierwszej generacji bogów; strąceni przez Uranosa do Tartaru, uwolnieni przez Kronosa, apotem znowu uwięzieni, przebywali tam do czasu, aż oswobodził ich Zeus. C. zwdzięczności ofiarowali Zeusowi grzmot, błyskawicę ipiorun, Posejdonowi trójząb, aHadesowi hełm czyniący go niewidzialnym. Apollon zabił c., za co ukarał go Zeus. 2. C. zamieszkujący Wyspy Eolskie lub Sycylię; wpoezji aleksandryjskiej uchodziły za podrzędne demony, które wpodziemnych kuźniach pod kierunkiem Hefajstosa wykuwały broń dla bogów; im przypisywano wstrząsy ziemi. Tintoretto namalował obraz Centaury zWulkanem. 3. Najbardziej znani c. są przedstawieni przez Homera wOdysei, zamieszkiwali skalne groty, trudnili się pasterstwem, byli kanibalami ( Polifem). 4.C., którzy wsłużbie herosów budowali mury obronne (tzw. mury cyklopowe) zogromnych bloków skalnych.
cyklopi
Literatura powszechna