(1844-1924)
franc. powieściopisarz ikrytyk, członek Akademii Francuskiej, laureat Nagrody Nobla (1921). Syn paryskiego bukinisty, wychowywał się wśród książek. Pracował dla paryskiej gazety "Le Temps", gdzie redagował stałą rubrykę "La Vie Littraire", oraz jako zastępca dyrektora Biblioteki Senatu, która to funkcja umożliwiła mu oddawanie się pasji szperania wśród starych książek. Zadebiutował w1879 r. opowiadaniami Jokasta iChudy kot, by po 2 latach opublikować powieść Zbrodnia Sylwestra Bonnard, która przyniosła mu nagrodę Akademii Francuskiej iotworzyła podwoje artystycznego salonu madame de Cayave. Dużą popularnością cieszyły się kolejne utwory F.: przepojona sarkazmem iironią powieść ofanatyku rel. Tais (1890); nowela Prokurator Judei wydana w1892 r. wzbiorze Szkatułka zmasy perłowej; wzorowana na libertyńskich isatyrycznych powiastkach XVII-wiecznych Gospoda pod Królową Gęsią Nóżką (1893). W1897 r. pisarz rozpoczął pracę nad tetralogią powieściową Historia współczesna, na którą złożyły się tomy: Wcieniu wiązów (1896), Manekin trzcinowy (1897), Pierścień zametystem (1899) iPan Bergeret wParyżu (1901), gdzie F. poruszył głośną sprawę Dreyfusa - oficera franc. pochodzenia żyd., niesłusznie oskarżonego oszpiegostwo. Jako badacz ikrytyk historii F. dał się poznać wgłośnych książkach: Życie Joanny d’Arc (1908), Wyspa pingwinów (1908), Bogowie łakną krwi (1912) oraz powiastce filoz. Bunt aniołów (1914). Autobiogr. dzieła wdorobku pisarza to: Mały Pierre (1918) iŻycie wkwiecie (1922). Nazywany przez sobie współczesnych "ostatnim wielkim klasykiem" oraz "księciem prozy" (określenie J. Conrada), F. należy dziś do pisarzy niemal zapomnianych.
- France Anatol, właśc. François A. Thibault, (1844-1924)
- FRANCE Anatole, właśc. François-Anatole...