wmit. gr. najbardziej władcza zbogiń olimpijskich, siostra iżona Zeusa, córka Kronosa iRei; wychowywała się ponoć uOkeanosa iTethys. Wg Hezjoda H. to trzecia bogini, po Metydzie iTemidzie, zktórą Zeus ożenił się formalnie. Zmałżeństwa tego narodziło się czworo dzieci: Hefajstos, Ares, Hebe iEjlejtyja. Prawie wcałej Grecji odbywały się święta upamiętniające zaślubiny Zeusa iH., która stała się opiekunką kobiet zamężnych, małżeństw, patronką położnic, boginią płodności. Ciągłe zdrady Zeusa odbierała jako osobistą zniewagę, dlatego była mściwa, gwałtowna izazdrosna, prześladowała kochanki Zeusa oraz dzieci narodzone ztych związków; szczególnie zaciekle zwalczała Heraklesa. Rozgniewana na Parysa, który Afrodycie przyznał tytuł najpiękniejszej bogini, wwojnie trojańskiej opowiedziała się po stronie Greków; czuwała nad Achillesem iMenelaosem. Wczasie wędrówki Argonautów opiekowała się okrętem Argo, który dzięki niej bezpiecznie minął Skały Kyanejskie icieśninę Skylli iCharybdy. H. brała także udział wwalce zgigantami. Miejsca kultu H. to Argos iMykeny, gdzie znajdowały się jej świątynie (tzw. herajony), Sparta, wyspa Kos, Olimpia, Korynt, wyspa Samos. Ulubionym ptakiem H. był paw ( Argos), aroślinami nieśmiertelnik, granat ililia. Na głowie zazwyczaj nosiła welon jako symbol małżeństwa. WRzymie identyfikowano H. zJunoną, która wg rzym. tradycji uosabiała cykl księżycowy. Słynne wizerunki H. to: posąg zArgos Polykleta (V w. p.n.e.), metopa zHerajonu wSelinuncie (Vw. p.n.e.), obrazy m.in. Correggia, A.Carracciego, J.Brueghela, P.P.Rubensa.
Hera
Literatura powszechna