(1831)
powieść V. Hugo, zainspirowana jakoby odnalezieniem przez pisarza wspowitym mrokiem zakątku katedry Notre-Dame wyrytego tam gr. słowa ananke - tj. przeznaczenie. Wutworze autorem gr. napisu jest archidiakon Frollo - czarny charakter, którego działania doprowadzają do zguby wszystkich bohaterów, nie wyłączając jego samego. Występ pięknej Cyganki Esmeraldy na dziedzińcu przed katedrą Notre-Dame zmienia życie Klaudiusza Frolla, kapitana Febusa de Chteaupers idzwonnika katedry Quasimoda, którzy ulegają miłości do młodej kobiety. Gdy dręczony przez żądze Frollo pragnie porwać Cygankę, zpomocą przychodzi jej dzielny kapitan. Zazdrosny archidiakon mści się na obojgu: śmiertelnie rani Febusa, Esmeraldę zaś, która wzbrania się przed ulegnięciem mu, oskarża ozbrodnię iczary. Wybawienie przynosi kobiecie kalekie monstrum - Quasimodo, który wielbi Esmeraldę, odkąd napoiła go, gdy odbywał karę pod pręgierzem. Ukrywa Cygankę wwolnej od wszelkiej jurysdykcji świątyni. Pomimo heroicznej walki Frollowi udaje się jednak ponownie pojmać kobietę, która ginie powieszona na placu de Grve. Ręka sprawiedliwości dosięga archidiakona - obserwując egzekucję zostaje zepchnięty przez Quasimoda zwieży katedry. Na dwa lata ginie wszelki słuch odzwonniku; dopiero po upływie tego czasu, wzbiorowym grobie wMontfaucon zostaje odnaleziony nienaturalnej budowy szkielet mężczyzny, trzymający wobjęciach szkielet kobiety. Powieść, októrej powstaniu zadecydowała wpewnym stopniu ówczesna moda na średniowiecze, oprócz barwnej fabuły przynosi obraz Paryża pod panowaniem Ludwika XI, opis obcho-
dów Trzech Króli oraz święta Wariatów 6I1482 i"Dziedzińca Cudów", na którym nie mogło zabraknąć króla żebraków.
- Hugo Victor Maria, (1802-85)
- Quasimoda kompleks, postawa wrogości, zazdrości...
- Hugo Victor, (1802-85)