promieniotwórcze ciężkie pierwiastki chem., należące do 3 grupy (III pobocznej) VII okresu układu okresowego: aktyn, tor, protaktyn, uran, neptun, pluton, ameryk, kiur, berkel, kaliforn, einstein, ferm, mendelew, nobel, lorens; stanowią szereg pierwiastków wewnątrzprzejściowych o liczbie atomowej od 89 do 103; mają niecałkowicie zapełnione orbitale f, wartościowość od +2 do +6; metale aktywne chem.; aktyn, ton, protaktyn i uran występują w przyrodzie, pozostałe są otrzymywane sztucznie; związki a. w stanie stałym i roztworach są często barwne; izotopy niektórych a. stosuje się jako materiał rozszczepialny w reaktorach i bombach jądrowych.
TOR, AMERYK, PROTAKTYN, URAN, ELEKTRONY WALENCYJNE, EINSTEIN, BERKEL, FERM, KIUROWCE, NOBEL