siódma pod względem odległości od Słońca planeta , pierwsza odkryta w czasach nowożytnych dzięki użyciu teleskopu; średnica równikowa 51 118 km, średnica biegunowa 49 946 km, masa 14,54 masy Ziemi (najmniejsza wśród wielkich planet), średnia gęstość 1,24 g/cm3, albedo 0,5; obiega Słońce w czasie 84 lat 7,5 dnia po orbicie zbliżonej do kołowej, w odległości 19,2 raza większej niż Ziemia; półoś wielka orbity 2869,6 mln km, mimośród 0,047, nachylenie względem ekliptyki 046'23"; okres obrotu dookoła osi 17h 14m, płaszczyzna równika nachylona do płaszczyzny orbity pod kątem 98o, co powoduje, że kierunek ruchu wirowego jest wsteczny (przeciwny do ruchu po orbicie), a planeta co 42 lata kieruje jeden z obszarów okołobiegunowych w stronę Słońca i Ziemi (jedyny taki przypadek wśród planet Układu Słonecznego). U. widoczny jest z Ziemi jako obiekt o jasności maks. +5m,8 (teoretycznie w korzystnych warunkach może być dostrzeżony okiem nieuzbrojonym). Przypuszcza się, że we wnętrzu U. znajduje się skaliste jądro, które otacza warstwa wody (być może pochodzenia kometarnego); brak stałej powierzchni; atmosfera składa się z wodoru (84%) i helu (15%) oraz niewielkich domieszek metanu i amoniaku. Planetę otaczają pierścienie złożone z okruchów skalnych i pyłów, podobne do pierścieni Saturna, tylko znacznie słabsze; występuje pole magnetyczne silniejsze od ziemskiego. U. ma 21 znanych księżyców, największe to Tytania, Oberon, Umbriel, Ariel (powyżej 1000 km średnicy) oraz Miranda; z wyjątkiem Umbriela księżyce U. noszą nazwy pochodzące od imion postaci z dramatów Szekspira; większość informacji o planecie i jej otoczeniu zawdzięczamy badaniom przeprowadzonym 1986 przez sondę Voyager 2. U. był obserwowany wielokrotnie od 1690, ale długo nie zdawano sobie sprawy, że jest to planeta; odkryty 1781 przez astronoma niem. pracującego w Anglii F.W. Herschela, który początkowo wziął obiekt za kometę. Symulacja warunków panujących na planecie doprowadziła do stwierdzenia, że w jej atmosferze (w temperaturze od 2000 do 3000 K i pod ciśnieniem do 500 000 atmosfer) dochodzi do tworzenia się diamentów, które opadają w postaci "krystalicznego deszczu".
URAN
Nauki ścisłe
JIANGXI, ŁYSZCZYKI URANOWE, FRISCH Otto Robert, KARNOTYT, ONTARIO, NOWY MEKSYK, , URANINIT, TYTANIA, ARAGO Dominique François Jean