głoszą, że jeżeli własności układu nie zmieniają się przy pewnych przekształceniach zmiennych, to odpowiada temu określone prawo zachowania; są najprostszym i najbardziej uniwersalnym sposobem umożliwiającym znajdowanie praw zachowania w mechanice klasycznej, w mechanice kwantowej, w teorii pola, itd.; np. niezmienniczość działania dla układu mechanicznego względem przesunięć w czasie (która wynika z idei jednorodności czasu) pociąga za sobą, wg t.N., prawo zachowania energii. Z jednorodności przestrzeni (z niezmienniczości działania względem przesunięć przestrzennych) wynika prawo zachowania pędu; t.N. zostały podane w pracach D. Hilberta, F. Kleina i E. Noether.
- NOETHER, Emmy (1882-1935)