ang. Big Bang
powszechnie akceptowana teoria kosmologiczna, która zakłada, że obserwowany wszechświat powstał w wyniku eksplozji materii skupionej w jednym punkcie 10-20 mld lat temu. Stan początkowy materii w momencie inicjacji W.W. nie jest znany; fizyka potrafi badać zjawiska, które zaczęły zachodzić ok. 10-43 s od wybuchu, gdy panowała temp. ok. 1032 K. Prawdopodobnie w najwcześniejszych momentach istnienia Wszechświata wszystkie znane oddziaływania (grawitacyjne, silne, słabe i elektromagnetyczne) stanowiły jedność, a jako pierwsza, oddzieliła się grawitacja; w momencie 10-35 s po wybuchu oddziaływania silne odłączyły się od elektrosłabych; te ostatnie rozpadły się w 10-11 s po wybuchu na oddziaływania elektromagnetyczne i słabe. Rozszerzanie się i ochładzanie Wszechświata po W.W. prowadziło do powstania kwarków, atomów pierwiastków, a następnie uformowania się większych struktur (gwiazdy, galaktyki). Potwierdzeniem teorii W.W. było odkrycie 1965 przez A. Penziasa i R. Wilsona promieniowania reliktowego, pozostałości po pierwszych chwilach istnienia Wszechświata. Sformułowanie teorii W.W. jest konsekwencją odkrycia przez E. Hubble'a zjawiska ucieczki galaktyk (1929), interpretowanego jako przejaw rozszerzania się Wszechświata; na tej podstawie oblicza się czas, który minął od W.W.
- WIELKA EMIGRACJA, polska polityczna po...
- WIELKA REWOLUCJA FRANCUSKA, .
- Big Bang, (Wielki Wybuch)