teoria filozoficzna i naukowa wyjaśniająca zachodzenie wszystkich zjawisk zasadą przyczynowości (te same przyczyny przy zaistnieniu takich samych okoliczności wywołują zawsze ten sam efekt). D. wywodząc się od Demokryta stał się podstawą filozofii mechanicystycznej Descarta, Hobbesa i Spinozy. D. fizykalny zapoczątkował Newton, podkreślając, że wszelkie zmiany ruchu ciał są uwarunkowane przyczynami naturalnymi. Klasycznym przykładem determinizmu jest koncepcja P.S. Laplace'a, który uważał, że gdyby człowiek znał w danej chwili wszystkie siły ożywiające przyrodę i położenie składających się na nią bytów oraz poddał je opracowaniu matematycznemu, to wtedy wszystkie stany przeszłe i przyszłe byłyby dla niego oczywiste. Kierunek przeciwstawny określa się jako indeterminizm.
- determinizm, (łac. determinare...
- determinizm geograficzny, kierunek w geografii...
- DETERMINIZM DEMOGRAFICZNY, kierunek w przypisujący...