Bronisław (1884-1942)
socjolog i antropolog, twórca funkcjonalizmu; urodził się i studiował w Krakowie (UJ, 1908 doktorat O zasadzie ekonomii myślenia), następnie zgłębiał psychologię doświadczalną u Wundta w Lipsku; zainteresowanie antropologią sprawiło, że 1910 przeniósł się do London School of Economics; 1913 opublikował po angielsku Family among the Australian Aborigenes i po polsku Wierzenia pierwotne i formy ustroju społecznego. 1914 udał się w celu prowadzenia badań terenowych do Australii; ponieważ był poddanym austriackim, a właśnie wybuchła I woj. świat., został przez Australijczyków internowany, co przedłużyło jego pobyt i badania w terenie - gł. na Wyspach Trobriandzkich opodal Nowej Gwinei (badań w obszarze tak oddalonym od wojny europejskiej nikt mu nie utrudniał). Materiały zebrane przez M. wśród tubylców i ich opracowanie stały się źródłem jego sławy; prace Argonauci Zachodniego Pacyfiku, Życie seksualne dzikich wzbudziły zainteresowanie wykraczające poza środowiska uniwersyteckie. W London School of Economics zgromadził wokół siebie grono wybitnych uczniów, zajmując ze swoją "szkołą funkcjonalizmu" dominującą pozycję w antropologii bryt; od 1938 prof. Yale University. Zasługą M. jest opracowanie metod badań terenowych określanych jako "obserwacja uczestnicząca", traktowanie kultury jako zespołu narzędzi, które obok funkcji psychologicznych mają utylitarny rdzeń; M. wykazał, że nawet magia jest w społeczeństwach pierwotnych w nierozerwalny sposób związana z działaniami produkcyjnymi, stojąc na straży określonego rytmu prac i zabiegów dających w danych warunkach wymierne efekty gospodarcze; starał się wykazać, że "zasada wzajemności" w każdym społeczeństwie jest momentem decydującym dla społecznej kontroli, źródłem moralności i środkiem podtrzymywania więzi społecznych rozmaitego rodzaju; pozostawił też Dziennik w ścisłym znaczeniu tego wyrazu z lat 1908-18, opublikowany dopiero 2002 (m.in. interesujące zapiski dotyczące wspólnego pobytu w Australii ze St.I. Witkiewiczem).
- MALINOWSKI, Ernest (1808 lub 1815-99)...
- MALINOWSKI, Aleksander (1869-1922)...
- MALINOWSKI, Edmund (1885-1979)