PANTURKIZM

doktryna powstała w Turcji na przełomie XIX i XX w., głosząca jedność etniczną ludów tur., potrzebę ich integracji kulturowej i polit.; odwołująca się do legendarnej przeszłości Turków (mit o pochodzeniu od szarego wilka, zw. Bozkurt); na ukształtowanie się p. znaczący wpływ wywarła twórczość lit. (Z. Gökalp, H.E. Adivar) oraz zał. 1911 pismo "Türk Yurdu"; poczynając od objęcia rządów przez młodoturków (1909) oficjalna doktryna państwowa; po klęsce imperium osmańskiego w I woj. świat. ograniczony do postulatu nar. uświadomienia Turków anatolijskich; ponownie ożywiony podczas II woj. świat. przez sympatyzujących z niem. faszyzmem panturkistów, zakończył się 1944 ich procesem.