(hist. 1)
zbrojny ruch oporu wobec władzy komunistycznej w Polsce po II woj. świat.; opierało się gł. na uczestnikach konspiracyjnej walki o niepodległość prowadzonej 1939-45 przeciw okupantom niem. (AK, NSZ i in.), uznawało zwierzchnictwo władz RP na uchodźstwie (choć część organizacji i oddziałów nie miała z nimi żadnego kontaktu); szerszy charakter miało m.in. Zrzeszenie Wolność i Niezawisłość (WiN) powołane IX 1945, Konspiracyjne Wojsko Pol., Ruch Oporu Armii Krajowej, Nar. Siły Zbrojne, Nar. Organizacja Wojskowa; prowadziło walkę zbrojną z władzami państwowymi (ataki na posterunki milicji, rozbijanie więzień, zabójstwa działaczy partyjnych) oraz propagandę, część zbrojnie przeciwstawiała się reformie rolnej i parcelacji; u schyłku 1945 liczyło ok. 80 tys. ludzi; sukcesywnie pacyfikowane przez wojsko i działania Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego zostało rozbite na przełomie 1947/48, choć pojedyncze oddziały walczyły do pocz. lat 50.
- PODZIEMIE ZBROJNE W POLSCE, (hist. 2)
- PILECKI, Witold, ps. Druh, Witold...
- BIERUT Bolesław, ps. Tomasz i inne (1892-1956)...