(ur. 1921)
prozaik, eseista futurolog. Po wojnie na stałe wKrakowie. Drukował na łamach prasy lit. wiersze, recenzje, felietony, debiut powieściowy Człowiek zMarsa (1946). Rozpoczął nurt utworów fantastycznonaukowych powieścią Astronauci (1951). Kolejne książki tego gatunku to m.in. Sezam iinne opowiadania (1954), Obłok Magellana (1955). Kosmiczne przygody opisane wutworach L. są pretekstem do socjologicznych ifiloz. dociekań oraz pytań oistotę ludzkości. Fascynacja techniką wpoczątkowym okresie twórczości przeradza się wnadzieje, ale także obawy wynikające zrozwoju cywilizacji. Motyw zagrożenia człowieka przez siły przez siebie wyzwolone to temat powiastek filozoficznych, utworów żartobliwych, stylizowanych na bajki iepos rycerski. Przykładem opowiadania, m.in.: Dzienniki gwiazdowe (1957), Bajki robotów (1964), Cyberiada (1965), Opowieści opilocie Pirxie (1968), oraz powieści: Wizja lokalna (1982) iPokój na ziemi (1987). Do wybitnych osiągnięć pisarza zalicza się powieści Solaris (1961) iGłos Pana (1968). Próby zgłębienia tajemnicy świata to także powieści: Pamiętnik znaleziony wwannie (1961) iKatar (1976). Inny nurt wykraczający poza tradycyjną beletrystykę to zbiory fikcyjnych recenzji Doskonała próżnia (1971) ifikcyjnych wstępów Wielkość urojona (1973). Do tego nurtu nawiązuje także Prowokacja (1984) iBiblioteka XXI wieku (1986). Książki realistyczne to Czas nieutracony (1955) opol. inteligencji oraz autobiograficzny Wysoki Zamek (1966). L. jest autorem esejów naukowych, m.in. Dialogi (1957), Summa technologiae (1964), Filozofia przypadku (1968), Rozprawy iszkice (1975). Uchodzi za najbardziej poczytnego pol. pisarza jako autor 48 książek tłumaczonych na 40 języków. Fenomen lit. 2 poł. XX w., złatwością porusza się wróżnych dziedzinach nauki od filozofii, biologii igenetyki przez matematykę po informatykę icybernetykę.
- Lem Stanisław, (ur. 1921)
- LEM, Stanisław (1921-2006)...
- STANISŁAW, Pochodzenia starosłowiańskiego,...