(łac. naturalis = wrodzony, naturalny)
n.w filozofii: kierunek rozwinięty w pozytywizmie, zakładający, że całość zjawisk zachodzących wświecie, wtym prawidłowości życia społ., można wyjaśnić działaniem praw przyrody; n. wliteraturze: prąd upowszechniony w2. poł. XIX w. zinspiracji naturalistycznej filozofii, nauk ścisłych iprzyrodniczych, jego koncepcje artystyczne opierały się na teoriach Ch. Darwina iH.Taine’a. Autorzy postrzegali człowieka jako część przyrody, eksponowali biologiczny wymiar ludzkiej egzystencji. Wtechnice pisarskiej n. objawiał się podporządkowaniem fikcji lit. dokumentaryzmowi, uwypukleniem bezpośredniej obserwacji iszczegółowego rejestrowania faktów, epatowaniem czytelnika brutalnością obrazowania iautentyzmem jęz. Literatura ukazywała okrucieństwo życia społ., wktórym funkcjonują bezwzględne prawa walki obyt. Promotorem inajwybitniejszym przedstawicielem n. był franc. pisarz E. Zola (studium Powieść eksperymentalna, 1880), wPolsce hasła upowszechniali irealizowali m.in. A. Sygietyński, A. Dygasiński, G. Zapolska, W.S. Reymont, S. Żeromski. Podobnie jak wlit. pojmowany był n. wmalarstwie 2. poł. XIX w.; n. wteatrze: ważna stała się przesadna dbałość oautentyzm irealizm hist., tendencja ujawniona u Meiningeńczyków, programowe założenia
n. znalazły wyraz wpracy Thtre Libre A.Antoine’a wParyżu iTeatru Artystycznego K.S. Stanisławskiego wMoskwie.
- naturalizm, (łac. naturalis =...
- NATURALIZM, (lit.)
- NATURALIZM, (plast.)